enseste ilişkin yasalar ne demek?

Enseste ilişkin yasalar, yargı alanları arasında önemli çeşitlilikler gösterir ve tarafların yaşlarıyla cinsiyetlerinin yanı sıra, cinsel faaliyetin türü ile söz konusu tarafların aile ilişkisinin doğasına göre değişir. Resmi yasaklarla birlikte, ensestin birkaç biçimi ayrıca toplumsal tabudur ya da dünyadaki birçok kültürde hoş karşılanmaz.

Ensest yasaları, yine yargı alanları arasında çeşitlilik gösteren evlilik haklarına kısıtlamaları da içerebilir. Ensestte bir yetişkinle bir çocuk söz konusu olduğunda, bu genellikle çocuk cinsel istismarının bir biçimi olarak görülür.12 Rüşt yaşı yasalarının da cinsel ilişkinin yasal olup olmadığı ile alakası vardır ve rızai olmayan cinsel ilişki, türü ister ensest ister başka olsun, genellikle yasa dışıdır.

Yakınlık dereceleri

Enseste ilişkin yasalar kimi zaman yakınlık dereceleri açısından ifade edilir. Kan bağı (soy değil) yakınlıkları aşağıdaki gibi özetlenir:

Yakınlık derecesiYakınlıkYakınlık katsayısı (r)
akraba evliliğinden doğmuş soy200%
0tek yumurta ikizleri; klonlar100%
1ebeveyn-evlat350% (2<sup>-1</sup>)
2öz kardeşler50% (2<sup>-2</sup>+2<sup>-2</sup>)
23/4 kardeşler ya da kardeş kuzenleri37.5% (2<sup>-2</sup>+2⋅2<sup>-4</sup>)
2büyük ebeveynler-torunlar25% (2<sup>-2</sup>)
2üvey kardeşler25% (2<sup>-2</sup>)
3teyze-hala/amca-dayı - yeğen25% (2⋅2<sup>-3</sup>)
4çift kuzenler25% (2<sup>-3</sup>+2<sup>-3</sup>)
3büyük büyük ebeveyn-torun çocukları12.5% (2<sup>-3</sup>)
4birinci dereceden kuzenler12.5% (2⋅2<sup>-4</sup>)
6dörtlü kardeş torunları12.5% (8⋅2<sup>-6</sup>)
6üçlü kardeş torunları9.38% (6⋅2<sup>-6</sup>)
4yarı kuzenler6.25% (2<sup>-4</sup>)
5kuzen çocukları6.25% (2⋅2<sup>-5</sup>)
6çift kardeş torunları6.25% (4⋅2<sup>-6</sup>)
6kardeş torunları3.13% (2<sup>-6</sup>+2<sup>-6</sup>)
8üçüncü dereceden kuzenler0.78% (2⋅2<sup>-8</sup>)
10dördüncü dereceden kuzenler0.20% (2⋅2<sup>-10</sup>)

Yakınlık dereceleri, ortak bir ataya doğru nesillerin sayılmasıyla hesaplanır.

Yetişkinler arası rıza dahilinde ensest ile ilgili yasalar

Latin Amerika

Arjantin

Arjantin'de ensest, bireylerin ikisi de rüşt yaşının üzerindeyse yasaldır.4 Üçüncü dereceden ve üstündeki akrabalar arasında evliliğe izin vardır.5

Brezilya

Brezilya'da ensest, iki kan bağı olan insan arasındaki her türlü cinsel temas olarak kabul edilir. Kişiler 14 yaşın üzerindeyse, kendi yasal haklarını kullanabilecek durumdaysalar ve ilişkiye rızaları her türlü baskı ve istismardan bağımsızsa, hukuki bir cezası yoktur. Amca ya da dayının, teyze ya da halanın, sağlık kontrolü yapılması kaydıyla, yeğeniyle ilişki kurmasına izin vardır.6

Okyanusya

Avustralya

Yetişkinler arasındaki (18 yaş ve üzeri) rızai cinsel faaliyet Avustralya'nın tüm yargı alanlarında 1994 İnsan Hakları (Cinsel Yönetme) Yasası gereğince bir insan hakkıdır.78

Yeni Zelanda

Yeni Zelanda'da ensestin bazı biçimleri yasa dışıdır. Ebeveynlerle çocuklar, büyük ebeveynlerle torunlar, kardeşler ve üvey kardeşler arasındaki ensest yasaldır. Eğer kişi faaliyet sırasında ilişkiden habersizse, bu bir müdafaadır ve yalnızca 16 yaş ve üzeri kişiler ensestten suçlu bulunabilir. Ensestten suçlu bulunma en fazla 10 yıllık hapisle cezalandırılabilir.9

Avrupa

Birçok Avrupa ülkesinde aynı soydan kişiler ve öz kardeşler arasında enseste karşı yasalar bulunmaktadır. Ancak çoğu ülkede bu yasalar, eğer ensest rızai yetişkinler arasında gerçekleşiyorsa, artık uygulanmamaktadır.10

Almanya

Almanya'da ensest, eğer öz soydan kişiler arasında gerçekleştirilmişse, yani ebeveynler, büyük ebeveynler, büyük büyük ebeveynlerle çocukları, torunları, torun çocukları ve kardeşlerle üvey kardeşler arasında gerçekleştirilmişse cezalandırılabilir. Yaptımı 3 yıla kadar hapis cezasıdır. Eylemin yapılma anında reşit olmayan (18 yaşın altındaki) kişiler arasındaki ensest cezalandırılmaz, ancak yine de bir suç olarak kalır ve sonuç olarak reşit olmayan akrabalar arasındaki enseste yardım ve yataklık cezalandırılabilir. Alman yargı alanında kullanılan terim Beischlaf tır (Türkçe: cinsel birleşme); yalnızca vajinal birleşme cezalandırılabilir, diğer cinsel faaliyet biçimleri cezalandırmadan muaf kalır.

Evliliğe ilişkin olarak aynı kurallar uygulanmakta olup yukarıda belirtilen yakınlar arasındaki evlilik yasaklanmıştır.

Avusturya

Avusturya'da aynı soydan kişiler ve öz kardeşler arasında ensest yasaklanmıştır. İki yıla kadar hapisle cezalandırılabilir.11

Birleşik Krallık

Ensest İskoçya12, İngiltere ve Galler'de yasa dışıdır. Bir kişiyle ebeveyni (evlat edinen de dahil), büyük ebeveyni, çocuğu, torunu, kardeşi, kız kardeşi, üvey kardeşi, üvey kız kardeşi, amcası-dayısı, teyzesi-halası ve yeğeni arasındaki cinsel ilişki olarak tanımlanmıştır. İki yıla kadar hapisle cezalandırılabilir.13 Aile içi çocuk cinsel suçları için ebeveyn ve kardeş ilişkisinin tanımları üvey ebeveynlerle üvey kardeşleri de kapsar.14

Danimarka

Danimarka'da aynı soydan kişiler ve öz kardeşler arasında ensest yasaklanmıştır. Aynı soydan biriyle seks yapmak altı yıla kadar hapisle cezalandırılabilir. Kardeşler arasındaki seksin iki yıla kadar cezası vardır. Bu, Danimarka ceza hukukunun 210. paragrafında tanımlanmıştır.15

Finlandiya

Finlandiya'da kardeşler (üvey hariç) ve aynı soydan kişiler arasındaki cinsel faaliyetler "yakın akrabalar arasında cinsel faaliyet" gerekçesiyle iki yıla kadar hapisle cezalandırılabilir. Ancak söz konusu kişi ebeveynle ya da büyük ebeveynle veya ilişkiye zorlanan ya da yasa dışı olarak cinsel faaliyeti göstermeye teşvik edilen kişiyle cinsel faaliyeti gerçekleştirdiğinde 18 yaşın altındaysa, bir cezalandırma gerçekleştirilmez.16 Yasalarda ensest bir sözcük olarak spesifik olarak hiç belirtilmemiştir. Evlilik yasası kardeşle, üvey kardeşle ve aynı soydan kişiyle evliliği yasaklar.17

Fransa ve Belçika

I. Napolyon tarafından ilan edilen ve Avrupa'nın çoğu bölgesine uyarlanan 1810 ceza hukuku, Fransa ve Belçika'daki ensest yasalarını yürürlükten kaldırmıştır.18 27 Ocak 2010'daysa Fransa, enseste karşı yasaları geri getirmiştir. Ancak yeni yasa ensesti, "kurban üzerinde yasal ya da fiili yetkeye sahip akraba ya da diğer herhangi kişi tarafından" rüşt olmayan kişiye uygulanan tecavüz ve cinsel istismar olarak tanımlamaktadır. Rızai yetişkinler arasında ensest yasaklanmamıştır.1920

Hollanda

Hollanda'da yetişkinler arasında rızai ensest yasaldır.21

İrlanda Cumhuriyeti

Ensest İrlanda'da yasa dışıdır. Kadınlar için yedi yıla, erkekler için müebbet hapse kadar cezalandırılabilir.22 Zaman zaman ensestin failleri psikiyatrik tedavi almak üzere psikiyatri hastanesine sevk edilebilir. 17 yaşından küçük bir kıza ensest suçundan dava açılamaz.

İspanya

İspanya'da yetişkinler arasında rızai ensest yasaldır.23

İsveç

Aynı soydan kişiyle ya da öz kardeşle ensest, İsveç yasalarınca yasaklanmıştır.24 Üvey kardeşler evlenebilir, ancak hükûmetten özel izin gerektirir.

İsviçre

İsviçre Ceza Hukukunun 213. maddesi ensesti yasaklamaktadır. Kardeşler ya da direkt kan bağına sahip diğer kişiler arasındaki cinsel birleşme üç yıla kadar hapisle cezalandırılabilir.25 Federal hükûmet bu yasağı 2010 yılında, ensestten hüküm giyen kişilerin bulunduğu, çocuk cinsel istismarı gibi diğer cinsel suçların da işlendiği birkaç davayı (1984'ten beri üç tane) tartışarak yürürlükten kaldırdı.26

İtalya

İtalya'da ensest yasa dışıdır ve iki yetişkin arasındaki cinsel faaliyet on yıla kadar hapisle cezalandırılabilir. Faillerden biri reşit değilse, hapis cezası 25 yıla kadar çıkabilir ve fail hüküm giyerse "Seks Suçlusu" olarak etiketlenir.

Polonya

Polonya'da ensest Ceza Hukukunun

  1. Maddesinde atayla, aynı soydan biriyle, veliyle, mahcurla, kardeşle ya da kız kardeşle cinsel etkileşim olarak tanımlanmıştır ve üç aydan beş yıla kadar hapisle cezalandırılabilir.

Portekiz

Ensest Portekiz yasalarında spesifik olarak yasaklanmamıştır.27

Romanya

Direkt aynı soydan kişiler ya da kardeşler arasında ensest Romanya ceza kanunu tarafından yedi yıla kadar hapisle cezalandırılabilir.28 2014'te yürürlüğe girmesi planlanan yeni bir ceza hukuku kanunu, rızai ensesti ceza gerektiren suç sayacak, fakat cezayı en fazla beş yıla düşürecek.29

Rusya

Rusya'da yetişkinler arasındaki rızai cinsel ilişki, ensest de dahil olmak üzere, suç değildir.3031 Ancak Rusya Aile Medeni Kanununa göre kan bağı olan kişiler, kardeşler, üvey kardeşler, üvey anne-babalarla üvey çocuklar, birbirleriyle evlenemez.32

Türkiye

Türk Ceza Kanunu'nun 237. maddesi de evlilik hakkında cezai yaptırımdan bahsetmektedir. "Kanunun evlenmelerini menettiği kişilerin bu memnuniyetlerini bildikleri halde akitlerini yapan evlenme memurlarıyla bu surette evlenenler ve bunları evlenmeye sevk edenler veya evlenmelerine rıza gösteren veli veya vasileri 3 aydan 2 yıla kadar hapis olurlar.” 

Türk Medeni Kanunu'nun 92. maddesi yakın akrabalar arasında evlenme yasağı koymuştur. Buna göre aşağıdaki kimselerin arasında evlenmek yasaktır:

  • Nesep sahih olsun olmasın usul ve füru arasında, ana-baba bir veya baba bir yahut ana bir kardeşler arasında, bir kimseyle amca, dayı, hala ve teyze arasında,
  • Sıhriyet hısımlığın tevlit etmiş olan evlenme feshedilmiş veya yahut boşanma ile zail olmuş ise bile karı kocanın usul ve füru ve koca ile karının usul ve füru arasında,
  • Evlatlık ile evlat edinen ve bunlardan biri ile diğerinin koca veya karısı arasında denmektedir.

Kuzey Amerika

Kanada

Kanada federal yasasına göre ensest, kardeş, çocuk-ebeveyn veya torun-büyükbaba veya büyükanne-büyükbaba ile cinsel ilişki olarak tanımlanır ve akrabalık ilişkisinin varlığı hakkında bilgi gerektirir. Sadece ilişki rıza yaşının altındayken başlamışsa, 14 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılabilir. 16 yaşından küçük biriyle ensest yapan bir kişi en az beş yıl hapis cezasına çarptırılır. Bu yasa Alberta, Saskatchewan, Manitoba, Ontario, New Brunswick (Maritime Eyaletleri) eyaletlerinde yürürlüktedir.33

Asya

Hindistan

Hindistan Ceza Yasası ensest hakkında özel bir hüküm içermemektedir ancak ensest ilişkilerini destekleyen bir yasa da yoktur.34

Japonya

Japonya'da yetişkinler arasındaki rıza dahilindeki ensest yasaldır.35

Afrika

Güney Afrika

Güney Afrika'da, 2007'den beri ensest aşağıdaki belirtilen cinsel ilişkileri kapsar:

  • bir kişi diğerinin doğrudan soyundan geliyorsa,
  • birinci akrabalık derecesinde ise, yani bir kişinin diğerinin ebeveyninin doğrudan soyundan geliyorsa; bu kategori kardeşlerin yanı sıra yeğeni veya yeğeni olan amca veya teyzeyi de içerir.
  • birinci akrabalık derecesi içinde, yani bir kişi diğer kişinin eşinin doğrudan atası veya soyundan geliyorsa
  • evlat edinen ebeveyn veya evlat edinilen çocuk arasında ise.36

2007'den önce ensest, belirtilen akrabalık ilişkilerine geçerli olan ama sadece vajinal ilişkide ceza gerektiren bir suçtu.37

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Orijinal kaynak: enseste ilişkin yasalar. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

  1. Human rights in Australian law: principles, practice and potential, (1998) edited by David Kinley. ISBN 1862873062.

  2. § 211 StGB: http://www.jusline.at/211_Blutschande_StGB.html

  3. Family relationships (₴ 27, Aile içi ilişkiler), 2003 Cinsel Suçlar Yasası .

  4. Samuel, Henry. "Fransa ensesti suç yapıyor" . The Telegraph.

  5. İsviçre Ceza Hukuku, Madde 213

  6. 1969 Romanya Ceza Hukuku, madde 203

  7. Rusya Aile Medeni Kanunu, article 14

  8. Criminal Law (Sexual Offences and Related Matters) Amendment Act, 2007(Ceza Hukuku (Cinsel Suçlar ve İlgili Hususlar) Değişiklik Yasası), s. 12 .

Kategoriler